16-Март, 2014

Сәбит МҰҚАНОВ

Қазақ халқының ұлы ақыны, ойшылы, қоғам қайраткері, демократы, ағартушысы Абай Құнанбаевтың туғанына 1945 жылы 100 жыл толуын қазақ халқы зор қуанышпен тойлағалы отыр. «Сүйер ұлың болса, сен сүй, Сүйсінерлік болса ол», — дейді Абай. Бұл пікірін ол насихат сөздерінде қайталап: «Баланың жақсысы — қызық, жаманы — күйік», — дейді. «Жақсы бала, кім?» деген сұрауға Абайдың берер жауабы: «Әкенің баласы — адамның дұшпаны, адамның баласы — бауырың».

Абай — қазақ халқының сүйікті ұлы. Себебі, ол, Абайдың өз тілімен айтқанда, әкенің баласы болған ұл емес, халықтың баласы болған ұл және тар мағынасындағы халық баласы болған ұл емес, өз ұлты қазақты сүйе отыра, барлық ұлттың еңбекшілерін бауыр көрген, гуманист ұл.

Абай қазақ халқын сүюмен ғана қанағаттанған емес. Ол — сүйген халқының қоғамдық көшін ілгері бастауда, ой-пікірін кеңейтуде, ұлттық сана-сезімін көтеруде, ұлт мәдениетін, әсіресе ұлт әдебиетін өркендетуде өте зор еңбек атқарған қайраткер. Толығырақ »

Темірғали Нұртазин

Поэзия ажарлап тұрған сөз тізбегі емес, күрделі мазмұнды пікір мекені. Әдебиетте мазмұн мен түр егіз. Әдеби шығарманы кәрі-жас жаппай оқыйды, олай болса, поэзия да ортақ мұра. Абайдың өлеңдерін жыйындарда әнмен орындайды, жастар суйіспеншілік хаттарына пайдаланады, жолаушы жол бойына ермек етіп, өлеңмен көңіл – күйін шертеді.

 Өйткені поэзия адам жанының сыр сыйпатына құрылады, шын көркем шығарма адамның жан пернесін қозғайды.

Абай осы сырды терең ұғынған эстетикалық, творчестволық мәдениеті жоғары жазушы, орыстың революцияшыл демократтарының озық эстетикасымен қаруланып, заман тілегіне сай өрелі идея дәрежесіне жеткен елге әйгілі ақын. Толығырақ »

Fабит Мүсірепов

       Көшпелі де қараңғы елдің ортасында өмірі өткен аса дарынды ақын Абай тағдырының қандай ауыр, қандай аянышты болғанын бар бейнесімен көз алдыңа әкеле қою да оңай емес. Ойсыз-сұңсыз тоө жұрт үшін ізі білінбей өте беретін біріне бірі ұқсаған марғау күндер ойлы ақын үшін арылмай қойған азап болуға тиісті де. Үсті түгел қуарып, аздап қана астынан көктеп жататын күзгі даладай тозығы жеткен өмір ақын көңілін көтермеске керек. Сондай күйге ұшыраған ақын:

Ешкімге зияны жоқ, өзім көрген
бір қызық ісім екен сұм жалғанда! –

деп, жүдеу көңілін аңшылық сияқты аз қызықпенн көтергенін өзі айтып кеткен. Толығырақ »